iPad mini Retina (2013): tốt nhưng vẫn còn hạn chế

Trong vòng một năm, iPad mini đã lột xác từ một thiết bị với màn hình và hiệu năng trung bình khá trở thành một chiếc máy có màn hình xuất sắc hơn và mạnh mẽ hơn gấp 5 lần về CPU hay thậm chí là 8 lần về đồ họa trong khi thời lượng pin vẫn dy trì ở mức 10 tiếng sử dụng liên tục. Để đạt được những thay đổi đó, người dùng cũng phải chấp nhận đánh đổi khi mini Retina nặng, dày hơn phiên bản cũ đồng thời có giá cao hơn 70$.

Thiết kế:
Mình sẽ không nói nhiều về thiết kế iPad mini Retina vì nó gần như không khác biệt so với bản cũ, bạn có thể đọc đoạn quote phía dưới để biết thêm chi tiết. Chúng ta chỉ nhắc về trọng lượng cũng như độ dày của máy cũng như một vài điểm khác biệt nhỏ mà thôi.

Như đã nói, iPad mini Retina gần như không khác biệt so với iPad mini. Để phân biệt, bạn cần nhìn vào phần mặt lưng của máy, vị trí song song với camera. Tại đây, iPad mini Retina sẽ xuất hiện thêm một lỗ nhỏ đóng vài trò microphone thứ 2 bên cạnh microphone chính ở đỉnh máy. Ngoài ra, một vài người bạn của mình cho biết logo Apple ở mặt sau bóng hơn, sáng hơn để các bạn gái dễ soi gương! Mình đã che logo này ngay từ ngày đầu và cũng không quan tâm nhiều đến nó.

iPad mini Retina dày hơn iPad mini cũ 0,3mm và nặng hơn gần 30g. Với sự khác biệt này thì rất khó để một người bình thường có thể phân biệt sự khác nhau giữa 2 máy. Đặt iPad mini cạnh mini Retina, ta sẽ thấy phiên bản nâng cấp dày hơn nhưng có lẽ chỉ những “thánh soi” mới có thể biết được máy nào là mini, máy nào là mini Retina nếu ta đặt chúng một mình.

Tương tự như vậy, trọng lượng mini Retina cũng có thể nhận ra nếu bạn cầm cả 2 máy lên cùng lúc nhưng nếu đặt một chiếc ra bàn và bắt đoán, có lẽ hầu hết sẽ không thể nhận biết máy nào với máy nào.

Nhìn chung, thiết kế iPad mini Retina không có sự khác biệt nhiều so với đời cũ. Chúng ta vẫn có thể sử dụng chúng bằng một tay rất thoải mái. Mình vẫn mong Apple sẽ loại bỏ phần phiền màn hình quá dày phía trên và dưới đi để thiết kế máy cân bằng hơn.

Có người nói iPad mini là một chiếc iPad 9,7" thu nhỏ những thực chất thì nó giống iPhone 5và iPod touch phóng to hơn, từ đỉnh,đáy máy và tất cả các chi tiết linh kiện cũng đều cho thấy điều đó. Xét về tổng thể, iPad mini đang là sản phẩm được thiết kế vừa vặn nhất hiện nay trong dòng máy 7". Tuy có kích cỡ 7,9", gần tới mức 8" chứ không phải chỉ 7" như các máy tablet khác nhưng iPad mini lại có kích cỡ nhỏ gọn hơn hoặc tương đương, một ưu điểm được Apple nhấn mạnh rất nhiều.
Khi thiết kế iPad, Apple đã sử dụng một bộ khung nguyên khối làm từ nhôm mềm, vật liệu mà họ vẫn dùng để chế tạo các máy tính Mac và iPhone 5. Việc sử dụng nhôm mềm giúp cho tất cả các thiết bị Apple thống nhất hơn về màu sắc cũng như tiết kiệm chi phí sản xuất, tái chế dễ dàng hơn nhưng nó lại làm cho máy dễ bị tổn thương hơn với những tác động từ bên ngoài. Trong hình phía dưới mình có chụp chiếc iPad mini của mình bị móp nặng khi rơi từ ngang hông xuống đất cứng. Với iPad cũ, nếu bạn rơi tương tự thì nó sẽ bị tương tự nhưng ít hơn và khung màn hình với máy có thể bị hở, iPad mini không hở nhưng vết móp là rất nặng.

Người ta nói iPad mini đẹp nhưng với mình thì chiếc máy này không mang tính thẩm mỹ cao như các sản phẩm Apple khác, đặc biệt là ở mặt sau. Nhìn vào mặt trước, phần khung ở đỉnh và đáy máy quá lớn so với khung 2 bên, tạo cảm giác thiếu cân xứng, đặc biệt là ở phiên bản màu trắng. Nếu bạn chọn màu đen, nhược điểm sẽ khó bị nhận thấy hơn. Có thể nói ở trên dòng sản phẩm di động năm 2012 của Apple thì màu đen là màu dễ chịu hơn màu trắng, dù rằng nó sẽ rất hay bị trầy. 2 bên viền Apple sử dụng những đường cắt diamond cut, khó để làm, khó để bảo quản nhưng lại làm máy sang trọng và cao cấp hơn hẳn. Với cách thiết kế này cộng với vỏ nhôm mềm thì bạn sẽ phải rất nâng niu iPad mini nếu muốn nó luôn đẹp.

Mặt sau là mặt không đẹp nhất của iPad mini, nó trông rất thiếu sức sống. Rất khó để diễn tả nhưng mặt sau iPad mini trông rất giá rẻ. Dù vậy thì mặt sau này cũng liền lạc, dễ chịu hơn là iPad gen 2/3/4 với những lỗ loa rất xấu ở mặt sau.

Không như iPhone 5 xấu ở mặt đáy với những lỗ loa và microphone bất đối xứng thì iPad mini đã cải thiện được tình trạng đó do diện tích lớn hơn. Đáy máy khá đơn giản với cổng lighting mới mỏng nhẹ và loa stereo trải đều ở cả 2 bên. Loa ngoài của iPad mini có chất lượng khá tốt và lớn, đây là thiết bị iOS đầu tiên của Apple được trang bị loa ngoài stereo.

Do máy nhỏ gọn mà Apple cũng sử dụng những nút bấm phù hợp với kích cỡ của nó, thậm chí là hơi nhỏ. Nút home của iPad mini có chung kích cỡ với iPhone, nhỏ và cho cảm giác bấm nông hơn là iPad lớn. Thực tế thì hầu hết người dùng iPad thành thục đều không đụng đến nút này nên nó cũng không gây nhiều cảm giác khó chịu. 2 phím tăng giảm âm lượng lại là một câu chuyện khác, nó hơi cứng so với cảm giác mềm trên iPad cũ. Ngoài ra, việc Apple tách rời 2 phím này ra nhưng lại không bổ sung một nút Play/Pause nhanh cũng là một điểm đáng tiếc. Dù vậy, 2 phím tăng giảm âm lượng mới lại chắc chắn và xịn hơn bản cũ khá nhiều.

Kích cỡ:
iPad mini có kích cỡ gần như không khác biệt với Galaxy Tab 7.7, chiếc tablet xuất sắc nhất mà Samsung từng sản xuất. Dù iPad mini mỏng hơn một chút nhưng nếu để ý kỹ bạn sẽ thấy 2 sản phẩm này có những sự tương đồng nhất định về kích cỡ. So với Google Nexus 7, iPad Mini sẽ lớn hơn về chiều ngang và có thể gây khó khăn khi cầm 1 tay với những ai có tay nhỏ. Dù vậy, Apple vẫn kiểm soát kích cỡ máy khá tốt, mình có thể nhét vừa vào túi quần jeans sau dù không phải là người quá mập.

Chất lượng phần cứng:
Tuy thiết kế không tinh xảo như những sản phẩm Apple khác nhưng iPad mini vẫn được chế tạo rất tốt, xét riêng về việc sản xuất thì có lẽ nó còn khó làm hơn cả iPad 3/4. Hầu hết các công ty phần cứng không sử dụng vật liệu kim loại và những đường diamond cut cho sản phẩm tầm trung nhưng Apple lại làm ngược lại, họ chế tạo iPad mini cao cấp như iPhone 5. Sẽ là hơi khó khăn cho các hãng khác để có thể cạnh tranh với Apple về mặt này, nhất là khi Apple đang cố khác biệt hóa sản phẩm của họ bằng những phương thức chế tạo vốn chỉ xuất hiện trong những sản phẩm rất mắc tiền vốn được sản xuất với số lượng hạn chế.

Chúng ta đã rất hy vọng vào màn hình của iPad mini Retina nhưng có vẻ như nó chưa hoàn hảo như mong đợi. iPad mini Retina sở hữu màn hình 7,9” 2048 x 1536, tức độ phân giải ngang bằngiPad Air. Do những khác biệt về kích cỡ màn hình, rõ ràng iPad mini Retina sẽ sắc nét hơn Air, xét riêng về các con số. Trên thực tế, trừ khi bạn đưa sát mát vào màn hình và soi, iPad Air không có bất cứ thua kém gì so với mini Retina.

So với iPad mini năm ngoái, sự khác biệt là rất lớn. Những dòng chữ mờ mờ đã được khắc phục hoàn toàn, hoàn hảo hơn rất nhiều. Nếu bạn nào dùng iOS 7 sẽ nhận ra sự khác biệt lớn nhất. Hệ điều hành di động mới nhất của Apple sử dụng rất nhiều những đường kẻ, những font mảnh mai thật đẹp mà chỉ màn hình độ phân giải cao mới thể hiện rõ nhất.

Vào năm ngoái, mình đã nói "Thử nghiệm thực tế cho thấy không chỉ giống độ phân giải mà tất cả các chi tiết kỹ thuật khác của iPad mini cũng rất giống với iPad 2 hơn là iPad 3. Khi mới cầm lên mình thấy máy có xu hướng ngả vàng, các màu sắc trắng vẫn khá đúng nhưng nếu để ý bạn sẽ thấy sắc vàng trong đó. Hơn thế nữa, khi so sánh cùng môt hình thì iPad 3 luôn cho màu sắc trung thực, sâu hơn rất nhiều so với iPad mini. Có cảm giác dải màu color gamut của iPad mini không được rộng như iPad 3, vào khoảng 60-70% chứ chưa đạt tới mức 100% sRGB. Tất nhiên, với hầu hết người dùng bình thường thì ít khi để ý đến điều này nhưng nó khá khó chịu với những ai thích xem ảnh trên iPad.”.

Thât buồn là tình trạng năm nay lại tiếp tục như vậy so với iPad Air. Có vẻ như Apple không muốn tốn quá nhiều thời gian cân chỉnh màn hình như họ phải làm trên iPad Air. Màu trên mini Retina giống hệt mini thường và có xu hướng ngả vàng hơn, tương phản thấp hơn. Đây là hậu quả của việc dùng panel giá rẻ hơn với color gamut không rộng bằng Air với độ phủ 100% dải màu sRGB.

Có một sự khác biệt nhỏ về độ nổi màn hình chúng ta cần nhắc tới ở đây: phiên bản màu xám sẽ cho cảm giác nổi hơn so với màu bạc. Lý do là phần khung viền màu đen sẽ làm cho máy liền mạch hơn, che giấu phần lõm giữa màn hình và tấm kính bảo vệ phía trên. Thật buồn là Apple lại tiếp tục không sử dụng in-cell trên iPad mini Retina. Cũng giống như iPad Air, việc tách riêng tấm kính và panel màn hình sẽ giúp giảm chi phí sửa chữa rất nhiều nhưng hậu quả là độ tương phản sẽ giảm và cảm giác màn hình chìm hơn.

Tình trạng lưu ảnh cũng là cái chúng ta cần nhắc tới. Có một số báo cáo cho biết iPad của họ bị lưu ảnh khi thể hiện một nội dung trong thời gian quá dài. Mình đã thử máy của mình và một người bạn nhưng không bị.

Vậy kết luận có phải màn hình iPad mini Retina xấu? Thành thật mà nói, iPad mini Retina vẫn sở hữu một màn hình xuất sắc mà không nhiều máy tính bảng có được. Điểm yếu của nó chỉ xuất hiện khi chúng ta so với các thiết bị cao cấp hoặc những chiếc máy có panel xịn hơn. Nếu bạn đang sử dụng Kindle Fire HDX hay Nexus 7 thì có thể an tâm là màn hình của nó tốt hơn iPad mini Retina, ít nhất là về độ tương phản.

Có một điều vẫn cần phải nhắc lại vào năm nay:

Diện tích sử dụng:
Ngoài độ phân giải màn hình, vấn đề chúng ta cần quan tâm nhất là diện tích hiển thị thực tế của màn hình. Khi mới ra mắt iPad, Apple đã bị chỉ trích rất nhiều vì tỷ lệ màn hình 4:3 nhưng nó là một phần nguyên nhân dẫn đến sự thành công của sản phẩm này, tuy chỉ 9,7" nhưng diện tích sử dụng thực tế lớn hơn nhiều so với các máy 10". Khi lên iPad mini, ưu thế này lại tiếp tục được phát huy. Có diện tích màn hình chỉ 7,9", tức lớn hơn một chút so với 7" của Google Nexus 7 nhưng diện tích hiển thị thực tế của iPad mini lại lớn hơn rất nhiều, bạn có thể xem hình ảnh minh hoa dưới đây để thấy được sự khác biệt đó theo cả chiều ngang và chiều dọc.

Sức mạnh:
Năm ngoái Apple sử dụng con chip A5 trên iPad mini, thua kém rất nhiều so với iPad 4. Năm nay, họ đã sử dụng A7 kết hợp cùng chip phụ M7 trên mini Retina, nâng RAM lên gấp đôi thành 1GB. Thử nghiệm bằng các bài benchmark cho thấy chip A7 trên mini Retina có thể mạnh gấp 5 lần so với iPad mini. Chip A7 của mini Retina giống iPhone với xung nhịp 1,3GHz và RAM 1GB bắn thẳng vào SoC so với iPad Air 1,4GHz và RAM tách riêng. Lý do iPad Air được tách riêng là vì nó không cần phải quan tâm đến diện tích nhiều như mini hay iPhone 5s, Apple giảm bớt được chi phí chế tạo đồng thời có thể tản nhiệt tốt hơn. Chính vì RAM tích hợp trên SoC mà xung nhip của iPad mini Retina và iPhone 5s phải giảm xuống.

Tương tự như vậy, phép thử đồ họa cũng chứng tỏ con chip Rouge mạnh hơn 8 lần xét về năng lực xử lý đơn thuần so với chip A5 cũ (tắt màn hình). Nếu kết hợp với độ phân giải cao hơn 4 lần thì năng lực xử lý của mini Retina vẫn mạnh hơn 2-3 lần so với mini.
Kết Luận:

Không giống như ipad air thay đổi lớn về thiết kế và trọng lượng, ipad mini retina chỉ có nâng cấp về CPU và màn hình nhưng nười dùng phải chấp nhận nó nặng và dầy hơn phiên bản mini cũ.  Thế nhưng những nâng cấp đó lại mang tính đột phá hơn rất nhiều khiến nó trở thành đối trọng nặng kí nhất trong dòng tablet xấp xỉ 7 inch. Nói không ngoa ipad mini retine là chiếc tablet 7 inch tuyệt vời nhất thời điểm hiện tại.